Effecten corona

Het CPB beeft recent het Centraal Economisch Plan 2021 (CEP) en een update van de Middellange Termijn Verkenningen 2022-2025 gepubliceerd. Duidelijk werd dat de economie het in 2020 minder slecht heeft gedaan dan eerder voorspeld (BBP – 3,7%). De groei in 2021 is minder sterk (+2,2%) maar zet weer door in 2022 met +3,5% en de jaren daarna met steeds +2%. Daarmee doet de economie het ook op de langere termijn beter dan eerder voorzien. Het opvallendst is dat het CPB nu een veel minder sterke stijging van de werkloosheid verwacht: van 3,8% in 2020 naar 4,4% in 2021 en 4,7% in 2022, waarna de werkloosheid weer langzaam afneemt. Eerder was voorspeld dat de werkloosheid zou oplopen tot 7%.

Nederland is doorvoerland en daarmee zeer afhankelijk van de ontwikkeling van de wereldeconomie. Daardoor zouden we relatief veel last hebben van verstoringen van de economie. Wat betreft de covidcrisis lijkt dit echter mee te vallen. Nederland blijft tijdens en na de crisis een van de vlakte economische ontwikkelingen van heel Europa te hebben. Door de lockdown kreeg de Nederlandse economie een forse klap, maar die uiteindelijk voor 2020 beperkt gebleven tot een verlies van 3,8% van het BBP. Volgens de in april 2021 verschenen World Economic Outlook van het IMF trekt de wereldeconomie ook nog eens sterker aan dan eerder voorspeld.

De verwachte bevolkingsgroei is groter dan eerder verwacht. Dat heeft het CPB ertoe gebracht om de groei van de economie naar boven bij te stellen en komt het BBP in 2025 uiteindelijk 2% hoger uit dan eerder voorspeld. Dat is overigens nog wel steeds 3% lager dan voorafgaand aan de crisis werd verwacht. Wat betreft de werkloosheid waren de eerste voorspellingen dat deze zou oplopen tot 7%. De werkloosheid is in 2022 op zijn hoogtepunt met 4,7% en neemt de jaren daarna weer af. Vooral jongeren en flexwerkers worden door de stijgende werkloosheid getroffen.

In 2019 – voor corona – was de voorspelling dat na een lichte terugslag de economie weer zou groeien en dat er een grote krapte aan personeel zou ontstaan. Na de komst van corona dreigde eerst een omgekeerd beeld: een aanzienlijke werkloosheid. Het ziet ernaar uit dat we in 2025 zullen kampen met een dubbele arbeidsmarktuitdaging. Er vormt zich een beeld van een groot tekort aan personeel en tegelijkertijd een stijging in werkloosheid. In de sectoren techniek, zorg en onderwijs – en voor hbo opgeleiden in het algemeen – neemt de krapte verder toe. De werkloosheid stijgt echter wel, en voor wie nu niet aan het werk is of op latere leeftijd zijn werk verliest en niet in een krapteberoep werkt, wordt het zonder omscholing heel lastig om aan het werk te komen.

Recent is door VNO-NCW Brabant Zeeland in samenwerking met onder andere het POM een enquête uitgezet bij ondernemers in Noordoost-Brabant. De bevindingen en voorspellingen van het CPB sluiten goed aan bij de uitkomsten: De sector horeca, toerisme en recreatie wordt hard getroffen door de coronacrisis, driekwart van de bedrijven in deze sector vreest voor hun continuïteit. 70% van de bedrijven heeft op dit moment in meer of mindere mate leveringsproblemen in de keten. Uit de enquête blijkt ook dat voor een kwart van de bedrijven, corona per saldo positieve effecten heeft. Ondanks de crisis lijkt de arbeidsmarkt in Noordoost-Brabant nog steeds krap: 29% van de bedrijven geeft aan dat zij kampen met een personeelstekort, 14% van de bedrijven geeft aan te veel personeel te hebben. Bijna driekwart van de bedrijven (73%) verwacht het komende half jaar mensen aan te nemen.

Lees het het hele artikel over de voorspellingen van het CPB.